Tentoonstelling ‘Boeken uit eigen bezit’ in Tramstation

Expositie: Boeken uit eigen bezit

De nieuwe tentoonstelling in Museum Het Tramstation in Schipluiden is getiteld ‘Boeken uit eigen bezit’. In de tentoonstelling zijn karakteristieke boeken uit de bibliotheek van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden in verschillende thema’s uitgestald. De Franse ondertitel ‘Livres d’Oc’ verwijst naar Oc Spinnewijn, die jarenlang de organisatie van de bibliotheek van de vereniging onder zijn hoede heeft. Octaaf, zijn volledige voornaam, heeft een voorliefde voor Frankrijk en heeft ook een aantal van zijn eigen boeken (in het Frans natuurlijk) aan de tentoonstelling bijgedragen (de overige boeken zijn gewoon in het Nederlands).

Tijdens de officiële opening op 8 december kon een aantal genodigden alvast kennisnemen van de bonte verzameling van boeken die Midden-Delfland, en speciaal Schipluiden en Den Hoorn, kenmerken. Straatnamen in Schipluiden en Den Hoorn vormen een leidraad naar de verschillende thema’s, zoals Hubert Kornelis Pootplein, Abtswoude, Dr. F.H. Reijnderslaan, Keenenburgweg, Princes Beatrixstraat, Koningin Emmalaan, Burgemeester van Gentsingel en meer. Een vitrine is ingericht met de gereedschappen en attributen van de traditionele boekbinder.
De tentoonstelling duurt tot 7 april 2012 en is te bezoeken op zaterdag en de eerste zondag van de maand van 14.00-16.00 uur. Een afspraak maken kan ook. Zie daarvoor www.tramstationschipluiden.nl.

Schilderende tentoonstellingcommissie

Voorafgaand aan de opening door Octaaf Spinewijn maakten leden van de tentoonstellingscommissie onder leiding van Rina Groot een schilderstuk met een voorstelling van de plattegrond van het museum af met miniatuurtjes. Tenslotte mocht Octaaf zijn symbolische 80 met goudverf opvullen. Oc kreeg het doek overhandigd en maakte van de gelegenheid gebruik iedereen te bedanken die mee heeft geholpen aan ‘zijn tentoonstelling’.
Oc Spinnewijn ontvangt het schilderstuk uit handen van Rina Groot
Octaaf Spinnewijn opende zojuist de tentoonstelling

Hadrianuslaan in Den Hoorn

door Jacques Moerman

Een aantal weken geleden keurde de gemeente Midden-Delfland
de naam Hadrianuslaan goed. Vorige week stonden in De Schakel de eerste
bouwaanvragen voor woningen aan deze nieuwe weg, die parallel loopt aan de noordzijde
van het eerste deel van de Woudselaan in Den Hoorn. Wat is de herkomst van de
naam Hadrianuslaan?

Munt met de beeltenis van keizer Hadrianus (117-138).

In de jaren zestig van de vorige eeuw raapte de schrijver van dit artikeltje op een stuk bouwland langs de Woudselaan scherven op uit de eerste eeuwen van onze jaartelling (de Romeinse tijd). In de jaren tachtig vond er een noodopgraving in de buurt plaats, waarbij een boerderijerf uit de tweede eeuw na Christus werd blootgelegd. Bij die gelegenheid werden ook de eerste Romeinse munten aangetroffen, waaronder een munt met de beeltenis van keizer Hadrianus (117-138).

In de afgelopen jaren zijn er – vooruitlopend op de bouw van woningen en bedrijven in de Harnaschpolder – verschillende grote opgravingen in het gebied geweest. Hierbij zijn meerdere boerderijen uit de Romeinse tijd blootgelegd. Het bleek te gaan om woonplaatsen van  Cananefaten. Zij waren sterk beïnvloed door de Romeinen, die vanaf het jaar 70 in het huidige Voorburg een hoofdplaats bezaten. Deze vestiging werd in de periode 120-121 na Christus
bezocht door keizer Hadrianus, die op doorreis was naar Brittannia (Engeland). Bij die gelegenheid verleende hij de plaats stadsrechten en stimuleerde hij de ontwikkeling ervan. Vanaf dat moment kreeg de nieuwe stad de naam Forum Hadriani. Op het hoogtepunt telde zij zo’n 1000 inwoners. De stedelingen konden alleen overleven dankzij de aanwezigheid van een groot agrarisch achterland, dat zich uitstrekte tot het huidige gebied van Den Hoorn. Een groot deel van de bestaande Harnaschpolder en het oostelijk deel van de Woudse Polder is toen systematisch
ontgonnen. Er zijn slotenpatronen ontdekt die teruggaan op het Romeinse maatsysteem van de gulden snede. Recentelijk is in Sion een Romeinse landweg opgegraven, die het boerderijengebied verbond met de Romeinse rijksweg, die van Naaldwijk (de Maasmond) naar Forum Hadriani (Voorburg) liep. Langs deze hoofdweg zijn op meerdere plaatsen Romeinse mijlpalen (een soort ANWB-borden) aangetroffen. Het vondstmateriaal in de Harnaschpolder maakt duidelijk dat de
bewoners hier volop hebben geprofiteerd van de Romeinse aanwezigheid in de omgeving. Zij ruilden voedsel voor luxevoorwerpen, zoals glas, sieraden, aardewerk en metalen gereedschap. Sommige boerderijen kregen een omgang, een porticus, die afgeleid was van Romeinse bouwwerken. De Cananefaten gingen, net zoals de Romeinen, hun doden cremeren. De vondst van Romeinse munten bewijst dat er ook sprake was van een geldcultuur. De komst van keizer Hadrianus in dit gebied moet de bloei van het agrarische achterland van Forum Hadriani hebben gestimuleerd. De Romeinse munten met zijn beeltenis getuigen hiervan. Niet zonder reden is
zijn naam verbonden met een nieuwe weg in het Harnaschgebied. Toen de Romeinen
omstreeks het jaar 270 Forum Hadriani verlieten, vertrokken ook de meeste boeren uit deze omgeving.

Hopelijk volgen er in de nieuwe bouwzone langs de Woudselaan meer namen die verwijzen naar belangrijke perioden uit de geschiedenis van dit oude cultuurgebied. Wie meer wil lezen over de Romeinse aanwezigheid in de regio en andere archeologische perioden uit de geschiedenis van Midden-Delfland wordt verwezen naar het Historisch Jaarboek Schipluiden 2010. Het is voor €
20,- te koop in Museum Het Tramstation te Schipluiden (open op woensdag- en
zaterdagmiddag van 14.00-16.00 uur). Het boek is een kleurrijk en boeiend Sinterklaascadeau!

Lezing Otto van Egmond, heer van Keenenburg

Leden, vrienden en andere belangstellingen: op woensdag 12 oktober 2011 houdt Jacques Moerman een lezing onder de titel:

Ridder Otto van Egmond, heer van Keenenburg, ca. 1522-1586

Plaats: De Dorpskerk, Dorpsstraat 3 te Schipluiden, aanvang 20.00 uur.

Otto van Egmond

Dit jaar is in Schipluiden een historisch spektakel opgevoerd over Otto van Egmond in de roerige jaren 1572-1574. In het Museum Het Tramstation is tot 19 november een expositie over deze edelman te zien. In de lezing staat het gehele leven van Otto van Egmond centraal. Als enige ridder maakte hij in de eerste lijn het Voorspel en de Opstand tegen Spanje mee. Als Statenlid verbrugde hij de periode van 1544-1586. Hij ontmoette Karel V, Filips II en Margaretha van Parma; aan de zijde van Willem van Oranje streed hij vanaf 1572 voor de bevrijding van de Nederlanden. Otto van Egmond betaalde hiervoor een hoge prijs. Tijdelijk verloor hij zowel zijn huis in Den Haag als zijn kasteel in Schipluiden, een van zijn zonen kwam in de strijd om het leven. In de lezing komen de diplomatieke gaven van deze edelman, zowel landelijk, gewestelijk als regionaal uitgebreid aan bod. Op het laatst van zijn leven was hij een gerespecteerde ambachtsheer van Maasland en Schipluiden.

In oktober is het precies 425 jaar geleden dat Otto van Egmond stierf. De lezing vindt op een historische locatie plaats, namelijk de kerk waar hij en zijn vrouw begraven liggen. Jacques Moerman heeft naast informatie ook veel beeldmateriaal verzameld over deze bijzondere edelman. Het belooft een interessante presentatie te worden.

Toegang: gratis