Op dinsdag 23 mei vertellen vier auteurs van artikelen in het nieuwe Historisch Jaarboek Schipluiden 2023 over de resultaten van hun onderzoek. De lezingavond vindt plaats in Het Notenschip, Schoolplein 4 te Schipluiden, aanvang 20.00 uur. Gezien de inhoud wordt het een aansprekende en afwisselende bijeenkomst.

Jacques Moerman spreekt voor de pauze over het ontstaan van Abtsregt, een ambacht dat ter weerszijden van de Schie heeft gelegen, en dat zich uitstrekte tot de Gaag in Schipluiden. Dit rechtsgebied is in de periode 1049-1061 door graaf Floris I geschonken aan de abdij van Egmond. Abtsregt heeft twee versterkte huizen (‘fortjes’) gehad. Daarna besteedt dezelfde spreker aandacht aan de vroegste geschiedenis van het klooster Sion, net over de grens van Den Hoorn. Nieuwe ontdekkingen hebben duidelijk gemaakt, dat het bezit van handschriften voor dit middeleeuwse convent erg belangrijk was.

Vervolgens vertellen Arie en Jan Eijgenraam het verhaal van hun familiegeschiedenis, die nauw verbonden was met Den Hoorn en omgeving. Tenminste tien generaties Eijgenraam zijn tuinder in dit gebied geweest.

Na de pauze spreekt Henk Groenendaal over drie generaties Ammerlaan Boterhandel. De boterhandel vond eerst plaats vanuit het pand aan de Tramkade in Schipluiden, tegenover de voormalige r.k. kerk, nu buitenplaats Hodenpijl genoemd. In 1917 verhuisde het bedrijf naar de Vlouw in Delft. Hier specialiseerde het zich in de verpakking en export van roomboter naar overzeese gebieden, eerst naar Oost-Indië en later ook naar Suriname.
Ten slotte vertelt Rina Visser over het werk van Reggi Scherpbier. Deze Delftse kunstenaar had een aparte, vooral kleurrijke stijl. Hij heeft veel situaties in Delft en omgeving vastgelegd.

De vier sprekers illustreren hun verhaal met fraai beeldmateriaal, dat grotendeels ook terug te vinden is in het nieuwe jaarboek.

Historisch Jaarboek Schipluiden 2023

Voor liefhebbers is het jaarboek op de a.s. lezingavond nog te koop (voor 20 euro). De meeste leden en vrienden hebben inmiddels het jaarboek opgehaald of ontvangen. Hiervoor kan men nog terecht tijdens de aangekondigde lezing of in Museum Het Tramstation gedurende de openingstijden: woensdag- en zaterdag van 14.00-16.00 uur.

Tentoonstelling

In Museum Het Tramstation, Otto van Zevenderstraat 2 te Schipluiden, is nog tot eind juli een uitgebreide expositie te zien over de Keenenburg. Er is extra aandacht voor de wateraspecten van dit kasteel en een flink aantal bijzondere en nooit eerder vertoonde vondsten.

Windas terug in Midden-Delfland

Op zaterdag 13 mei wordt de gereconstrueerde windas/overtoom bij boerderij de Zonnehoeve aan de Vlaardingse Vaart in gebruik genomen. De Historische Vereniging Oud-Schipluiden en de Stichting Midden-Delfland is Mensenwerk hebben zich – ook door fondsenwerving – sterk gemaakt voor de terugkeer van dit waterstaatkundig element. Ooit stonden er in een ruim gebied rond Delft minstens 56 windassen op de polderkaden. Met dit hulpmiddel konden de boeren hun schuitjes overhalen naar het hoger gelegen boezemwater.

Programma Dag van het Kasteel op maandag 29 mei (Tweede Pinksterdag)

Locatie kasteelterrein Keenenburg van 11.00 – 16.00 uur.
De Stichting Beleving Kasteel Keenenburg, waarin ook de HVOS participeert, is met kasteel Keenenburg deelnemer aan deze landelijke dag. De historie en de archeologie van kasteel Keenenburg staan centraal in het kader van de komende herinrichting van de kasteeltuin.
Er zijn rondleidingen over het kasteelterrein en in Museum Het Tramstation met vondstmateriaal en VR-brillen met Keenenburgtour, verder is er informatie over de plannen voor de herinrichting van de kasteeltuin en de bouw Hof van Keenenburg als onderdeel van de Centrumontwikkeling.
En natuurlijk is er muziek, een historische proeverij, kinderactiviteit(en) etc.
Van harte welkom!
Voor meer info https://dagvanhetkasteel.nl/bezoek-kastelen/listing/kasteel-keenenburg/ en https://puuurmiddendelfland.nl/agenda_item/dag-van-het-kasteel-ontdek-kasteel-keenenburg/

Sinds maart 2023 staat er aan de Vlaardingse Vaart weer een windas of overtoom. Hiermee werden in het verleden schuitjes uit de laag gelegen polder overgehaald naar het hoger gelegen boezemwater en weer terug. Het is haast niet voor te stellen, dat er een periode is geweest dat de boeren met schuitjes vanuit de polder zonder belemmering de vaart in konden varen. Lees het verhaal hier verder. 

Op woensdag 19 april houden Cor Rieken en Gemma van Winden-Tetteroo op uitnodiging van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden vanaf 20.00 uur in de Hoornbloem te Den Hoorn een lezing over hun vaders tijdens de oorlog van 1940-1945. Het zijn twee verhalen over twee heel verschillende mensen met elk unieke ervaringen.

Het eerste verhaal wordt verteld door Cor Rieken en gaat over het fenomeen dwangarbeid. Zijn vader, eveneens Cor Rieken, die als huisschilder werkzaam was bij Theo van Beek, werd geacht gevolg te geven aan de oproep, die hij in het najaar van 1942 ontving om zich te melden voor de arbeidsinzet. Sinds dat voorjaar was het verplicht daarop in te gaan, op straffe van. Cor was slechts enkele dagen voor het uitbreken van de oorlog getrouwd en sinds 3 mei 1941 de trotse vader van een zoon. Zijn verantwoordelijkheidsgevoel was groot en hij vond dan ook dat hij zijn gezinnetje niet onverzorgd kon achterlaten. Die mentale druk heeft hem doen besluiten gehoor te geven aan de oproep. En zo begon er een lange periode van afwezigheid, slechts enkele keren onderbroken door een paar dagen verlof en dan nog beperkt tot de eerste periode van dwangarbeid. Pas enkele maanden na de bevrijding keerde hij bij zijn gezin terug.

Cor Rieken heeft nooit iets losgelaten over zijn ervaringen. Dankzij onderzoek in archieven en op diverse locaties kon er uiteindelijk toch een goede reconstructie gemaakt worden over wat hij en zijn kameraden hebben meegemaakt. Het resultaat heeft zijn zoon Cor vastgelegd in een boek met de, zeker voor zijn kinderen, veelzeggende titel ‘De stilte van mijn vader’.

Het tweede verhaal gaat over ‘Mijn dagboek, oorlogskroniek van Kees Tetteroo’ en wordt verteld door zijn dochter Gemma van Winden-Tetteroo.

Eind 1936 ging haar heeroom als missionaris naar Nieuw-Guinea. Hij vroeg zijn jongere broer Kees (toen 14 jaar) om een dagboek bij te houden over wat er zoal gebeurde in de familie. Toen de oorlog uitbrak, Kees Tetteroo, inmiddels 17 jaar, die opdracht nog serieuzer op. Hij vertelde in zijn dagboeken nauwkeurig wat hij meemaakte. Als veeverloskundige kon hij met zijn Sonderausweis overal komen. Onderweg maakte hij stiekem zo’n 150 foto’s. Alleen over zijn aandeel in het verzet zweeg hij.

Zijn dagboeken telden ruim 800 pagina’s en hier en daar was het net een spannend jongensboek, zeker toen hij drie keer werd opgepakt. Dramatisch was 5 mei 1945 toen zijn aanstaande schoonvader per ongeluk werd neergeschoten en twee dagen later overleed. Kees Tetteroo voorzag zijn boeken met foto’s en honderden krantenknipsels. In 2005 hervond Gemma de boeken op de vliering van haar ouderlijk huis. Voor het eerst las zij zijn verhalen. Zij heeft de dagboeken van haar vader integraal uitgegeven. Het werd een lijvig werk van 520 pagina’s. Na het verschijnen van het boek bleek dat het voor heel veel mensen herkenbaar en heel waardevol was. Aan de hand van het boek gingen veel ouderen nu pas over hun eigen oorlogservaringen praten.

Tot ziens op de interessante dubbellezing.

Mededelingen

Contributie

Veel leden en vrienden hebben inmiddels de contributie betaald, vaak ook meer. We zijn hier erg blij mee. Mede door de extra donaties kunnen wij het Historisch Jaarboek betalen. Zoals alles zijn ook de kosten van de drukker omhooggegaan.

De leden en vrienden die voor 2023 nog geen contributie hebben betaald, krijgen bij deze uitnodiging een herinnering. We hopen dat de betaling nu snel in orde komt.

Historisch Jaarboek Schipluiden 2023

Eerder dan verwacht is ons nieuwe jaarboek verschenen. De reacties over de inhoud en vormgeving zijn weer erg positief. Wat de inhoud betreft: Twee artikelen gaan over Abtsregt. Jacques Moerman schrijft over het ontstaan en de begrenzing van dit ambacht, dat bezit is geweest van de Abdij van Egmond. Marion Claessens bespreekt haar ontdekking van twee forten (uithoven) van deze abdij in Abtsregt. Epko Bult beschrijft de vondst van een dertiende-eeuwse huwelijkslepel in een middeleeuwse nederzetting in de Harnaschpolder. Arie en Jan Eijgenraam bespreken hun familiegeschiedenis. De Eijgenramen zijn in Den Hoorn en omgeving tien generaties warmoezier geweest. Henk Groenendaal onderzocht het boterbedrijf van de familie Ammerlaan in Hodenpijl en Delft in de negentiende en twintigste eeuw. De handel strekte zich uit over verschillende continenten. Rina Visser heeft zich verdiept in het werk van de kunstenaar Reggi Scherpbier. Deze Delftse kunstenaar had een aparte stijl. Hij heeft veel situaties in Delft en omgeving vastgelegd.

Naast deze artikelen bevat het jaarboek de Beeldkroniek van 2022 en de verslagen van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden, Museum Het Tramstation en de bibliotheekcommissie. Het jaarboek telt 144 pagina’s en is rijk geïllustreerd.

Leden en vrienden ontvangen het nieuwe boek gratis. Extra exemplaren zijn te koop voor 20 euro. De jaarboeken zijn op te halen in Museum Het Tramstation tijdens de openingsuren, zie hierna. Dit kan ook op de lezingavonden van 19 april en 23 mei.

Op dinsdag 23 mei vindt in het Notenschip een aantal korte lezingen plaats, waarin de auteurs van het nieuwe jaarboek, vergezeld van beeldmateriaal, over hun artikel vertellen. Ook dit wordt weer een afwisselende avond. Voor deze bijeenkomst volgt in mei een aparte uitnodiging.

Tentoonstellingen

In Museum Het Tramstation, Otto van Zevenderstraat 2 te Schipluiden, is tot eind juli een uitgebreide expositie te zien over kasteel Keenenburg, een waterburcht uit het begin van de vijftiende eeuw (gesloopt eind achttiende eeuw). Het kasteel is volledig opgegraven in de jaren 1976, 1978 en 1989. Vondsten van deze opgravingen zijn permanent in het Museum te zien.
Naast de vaste collectie in de Keenenburgkamer wordt in het museum ook de relatie van het kasteel met het water in beeld gebracht. In een aparte brochure worden twaalf aspecten van deze bijzondere band besproken. De Keenenburg had meerdere bruggen, een waterput, een overdekt schuitenhuis en een windas, waarmee scheepjes over de Singel werden gehaald. De heer van Keenenburg was naast de stad Delft de belangrijkste financier van de trekvaartroute, die in 1645 tussen Delft en Maassluis in gebruik werd genomen.

In de wachtkamer van het museum zijn nog nooit eerder getoonde vondsten van het kasteel te zien. Vrijwilligers, die het archeologische materiaal hebben uitgezocht en bewerkt, tonen in aparte vitrines het leer van schoenen, aansprekend botmateriaal, metalen voorwerpen, pijpenkoppen, uniek glaswerk en Delfts blauw.

Openstelling Museum Het Tramstation Schipluiden: woensdag, zaterdag en de eerste zondag van de maand van 14.00-16.00 uur. De toegang is kosteloos. Een vrijwillige bijdrage voor het museum wordt op prijs gesteld.

Keenenburglessen

In maart hebben ca. 450 kinderen en begeleiders van de scholen in Midden-Delfland (vooral leerlingen van groep zes) voor een Keenenburgles een bezoek gebracht aan Museum Het Tramstation. Met behulp van kijkwijzers, maar ook door de verhalen van een aantal vrijwilligers, konden de kinderen zich op drie locaties (twee in het museum en één buiten) inleven in het wonen in het kasteel Keenenburg. De lessen zijn een onderdeel van het Cultuur met Kwaliteit-programma van de gemeente Midden-Delfland. Dit jaar viel het weer tegen, maar het plezier van de leerlingen was er niet minder om. De reacties van de scholen waren opnieuw enthousiast.

In onze nieuwsbrief staan de volgende onderwerpen:

• Nieuwe voorzitter en overige bestuurlijke zaken
• Financiën: geen contributieverhoging
• E-mail-adressen: besparing op gestegen portokosten
• Tentoonstelling
• Lezing over de oorlogsjaren
• Nieuw Historisch Jaarboek
• Relaties van de Delftse schilder Johannes Vermeer met Schipluiden door Jacques Moerman

Lees de nieuwsbrief in PDF.