Author: Henk Groenendaal

Op woensdag 18 januari houdt Jasper de Bruin op uitnodiging van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden een lezing over de Cananefaten in onze omgeving. De bijeenkomst vindt plaats in de Hoornbloem te Den Hoorn, aanvang 20.00 uur.

De spreker zal ingaan op vragen waar de Cananefaten vandaan kwamen, hoe ze zich gedurende de Romeinse tijd ontwikkelden, wat hun relatie met de Romeinse overheid was en waarom ze zijn verdwenen. Zijn verhaal spitst zich toe op Midden-Delfland en het Westland. Jasper is onder andere betrokken geweest bij diverse opgravingen in de streek, waaronder in de Harnaschpolder. Het gebied rond Den Hoorn hoorde in de eerste eeuwen van onze jaartelling tot het agrarisch achterland van de Romeinen in Forum Hadriani (Voorburg).
Jasper de Bruin is gepromoveerd op dit onderwerp. Hij is conservator van de Collectie Nederland in de Romeinse tijd bij het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden en geldt als specialist van deze interessante periode in Zuid-Holland. Hij is een boeiend spreker. Er zijn dus meerdere redenen om de aangekondigde lezing te bezoeken. De toegang is kosteloos.

Tot ziens op de lezing.

Jacques Moerman, namens het bestuur van de HVOS.

Mededelingen

Tentoonstellingen

In Museum Het Tramstation is t/m 14 januari de tentoonstelling ‘Landschapsbiografieën van Midden-Delfland’ te zien. De expositie omvat ontwerpen en landschapswerkstukken van 45 internationale studenten van de Technische Universiteit Delft. Zij volgden in 2022 de mastertrack Landschap Architectuur van de Faculteit Bouwkunde. De studenten hebben gedurende negen weken Midden-Delfland bestudeerd. In de eerste weken hebben ze in groepen van drie-vier personen gewerkt aan een landschapsbiografie van een deel van het gebied. Een landschapsbiografie beschrijft de geschiedenis van een landschap als een boek in diverse tijdsfasen en rond bepaalde thema’s. Op basis van de inzichten uit de analyse en de landschapsbiografie zijn mogelijke toekomstideeën voor het gebied ontwikkeld. Hoe kan Midden-Delfland worden omgevormd tot een veerkrachtig, aantrekkelijk polderlandschap waar landbouw, landelijk wonen, historische, ecologische waarden en recreatie hand in hand gaan?
Op zondag 8 januari en zaterdag 14 januari is er voor liefhebbers vanaf 15.00 uur een rondleiding in het museum, waarin wordt stilgestaan bij de landschapsobjecten in de Wachtkamer en de Luifelruimte van het tramstation. Dit is de laatste kans. Daarnaast wordt er uitleg gegeven in de Vervoerskamer en Keenenburgkamer van het museum. Hartelijk welkom.

Vanaf 4 februari is in Museum Het Tramstation de tentoonstelling over ‘Kasteel Keenenburg in relatie tot het water’ te zien. Naast een zestal banners wordt de bewerking van verschillende bodemvondsten getoond, waaronder bot, metaal, leer, Delfts blauw en roodbruin aardewerk. Dit materiaal was nog niet eerder in het museum te zien. De tentoonstelling duurt tot half augustus 2023.
Openstelling Museum Het Tramstation Schipluiden: woensdag, zaterdag en de eerste zondag van de maand van 14.00-16.00 uur.

Verenigingsnieuws

In februari volgt een Nieuwsbrief voor alle leden en vrienden met Verenigingsnieuws en een oproep om de contributie te voldoen. In deze brief wordt ook enige aandacht besteed aan de relatie tussen de schilder Johannes Vermeer en Schipluiden. Binnenkort volgen er twee grote landelijke exposities – in het Rijksmuseum en Museum Prinsenhof Delft – over deze beroemde schilder. In april organiseren wij – mogelijk ook weer in de Hoornbloem – een lezing over de oorlogsverhalen van twee vaders uit Den Hoorn. Begin mei wordt ons nieuwe jaarboek gepresenteerd met verschillende aansprekende artikelen. Voor beide activiteiten volgen aparte uitnodigingen. Zie voor het actuele nieuws de websites van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden en Museum Het Tramstation.

Kosten besparen

Help ons met het besparen van kosten. De postzegels zijn weer duurder geworden. Ook de bezorging van post per auto wordt duurder. Daarom een verzoek aan de vrienden om het eigen e-mailadres – als u daarover beschikt – door te geven aan Simon de Wit, onze tweede secretaris. Dit kan via het e-mailadres: info@historischeverenigingoud-schipluiden.nl Bij voorbaat dank!

In onze nieuwsbrief staan de volgende onderwerpen:

• Lezingen
• Museum Het Tramstation
• bebording
• Nieuw bodemonderzoek Keenenburg
• Historisch Jaarboek Schipluiden 2023 en 2024
• Reggie Scherpbier (1910-1991), een oproep
• Vrijwilligers

Lees de nieuwsbrief in PDF.

Op woensdagavond 5 oktober houdt Jacques Moerman een lezing over het leven en werk van Antonius Hambrouck (1607-1661), predikant te Schipluiden en op het eiland Formosa (Taiwan). De bijeenkomst vindt plaats in de Dorpskerk van Schipluiden, Dorpsstraat 2, aanvang 20.00 uur.

Het levensverhaal van ds. Hambrouck was tot in de negentiende eeuw bij een breed publiek in Nederland bekend. In Schipluiden bevocht hij met succes de positie van de kerk tegenover de heer en vrouwe van kasteel Keenenburg. Op Formosa was hij een succesvolle prediker; hij leerde er de taal en zette zich in voor de verbetering van de positie van de inlandse bevolking. Toen Formosa bezet werd door een grote legermacht van de Chinese hoofdman Coxinga speelde hij een belangrijke rol als onderhandelaar. Uiteindelijk werd hij vermoord. Zijn dood spreekt nog altijd velen aan, ook op Taiwan. De situatie van toen wordt tegenwoordig nog weleens vergeleken met de huidige toestand. Opnieuw is er sprake van een Chinese dreiging. De lezing in Schipluiden vindt plaats op de plek waar Hambrouck 15 jaar heeft gewerkt. Sinds 2018 herinneren in de kerk verschillende kunstobjecten aan het bestaan van deze indrukwekkende man. Van de totstandkoming van het kunstproject wordt een korte film getoond.

Liefhebbers van lokale en overzeese geschiedenis zijn hartelijk welkom op deze bijzondere lezing, die begeleid wordt door een schat aan beeldmateriaal. Ook een blik op het huidige Taiwan vormt een onderdeel van het verhaal. De spreker is op dit Aziatische eiland op zoek geweest naar sporen van ds. Hambrouck.

Mededelingen

Gevraagd

1. Extra suppoosten (gastvrouwen en gastheren), die ca. vijf à zes keer per jaar met ons willen meedraaien in Museum Het Tramstation.
2. Een beheerder, met ook technische kennis, bijv. voor het up to date houden van VR-brillen, en andere apparatuur, maar ook voor kleine onderhoudswerkzaamheden in het museum.
3. Extra mensen voor de tentoonstellingsgroep.
   Aanmelding voor deze drie taken kan via info@historischeverenigingoud-schipluiden.nl of tel. 0153809389.
4. Nieuwe donateurs. Vanaf de oprichting in 1970 groeide de vereniging constant. Deze groei willen wij graag dit jaar voortzetten. Breng een nieuwe donateur in. Deze ontvangt het jaarboek van dit jaar en een extra presentje. Dit laatste ligt ook klaar voor de aanbrenger. Benader mogelijk geïnteresseerden.

Tentoonstellingsnieuws Museum Het Tramstation

De vernieuwde Vervoerskamer geeft een uitgebreid beeld van het regionale vervoer over water (de trekvaart) en het transport per rail. Er zijn veel authentieke, vaak zeldzame, stukken te zien. Dit is een permanente expositie.
Tot eind september kan nog de tentoonstelling over de 100-jarige muziekvereniging Caecilia bezocht worden. Vanaf half oktober t/m eind december is in het museum de tentoonstelling Landschapsbiografieën van TU-studenten Landschapsarchitectuur te zien. Het zijn werkstukken waarin op originele wijze de lagen van de landschapsgeschiedenis van Midden-Delfland worden getoond. Openstelling van het museum: woensdagmiddag, zaterdagmiddag, eerste zondag van de maand van 14.00-16.00 uur.

Virtual Reality-brillen

Museum Het Tramstation heeft dankzij een subsidie van de gemeente Midden-Delfland een zestal VR-brillen en een programma kunnen aanschaffen, die de gebruikers kennis laten maken met het kasteel Keenenburg. Belangstellenden zijn hiervoor welkom tijdens de openstelling van het museum op de eerste zondag van de maand van 14.00-16.00 uur. Na een wandeling door de binnentuin van het kasteel kunnen m.b.v. de bril drie vertrekken bezocht worden. De eerste proeven leverde positieve reacties op van kinderen en ouders.

Levend Landschap. Zes eeuwen Zuidhollandse Maasdelta

Deze tentoonstelling in het Stedelijk Museum Schiedam bevelen we van harte aan. De expositie wordt begeleid door een fraai boek. Hierin wordt onder andere aandacht besteed aan het oude cultuurlandschap van Midden-Delfland en rond Schiedam.

Gidsenwerk in Midden-Delfland

Op zaterdag 19 november wordt het project over Gidsenwerk in Midden-Delfland afgesloten met een speciale ‘veldtraining’ voor (aspirant)gidsen door Francesca Estourgie, ervaren gidsentrainer, locatie Schipluiden, van 10.00 – tot 13.00 uur. De sessie bestaat uit een korte introductie over de techniek van het rondleiden van groepen, met aansluitend een aantal oefeningen ‘in het veld’. Uitermate geschikt voor mensen die als gids actief willen worden en een ‘opfrisser’ voor mensen met ervaring. Voor deze gidsentraining moet men zich uiterlijk 15 oktober opgeven bij vanoord@middendelflandismensenwerk.nl Deelname is dankzij een bijdrage van onze organisaties en van de gemeente Midden-Delfland kosteloos. Er is plaats voor maximaal 18 deelnemers! Na aanmelding krijgen de deelnemers alle details toegestuurd. Coördinatie Pia van Oord, namens St. Midden-Delfland is Mensenwerk en de St. Promotie Groen Midden-Delfland. De Historische Vereniging Oud-Schipluiden, die zelf ook behoefte aan nieuwe gidsen heeft, steunt dit initiatief van harte.

Lezing Romeinse tijd

In november – er volgt nog een uitnodiging – organiseert Oud-Schipluiden in Den Hoorn een lezing over de Romeinse tijd in onze omgeving. De lezing zal plaatsvinden in de Hoornbloem.

In de Dorpskerk van Schipluiden is een uitgebreide banner-expositie te zien over ridder Otto van Egmond, heer van Keenenburg, Schipluiden en Maasland. Dit is een van de belangrijkste kasteelheren van Midden-Delfland geweest.

De tentoonstelling geeft een beeld van het werk van deze edelman, die als lid van de Ridderschap van Holland voor het uitbreken van de Tachtigjarige Oorlog regelmatig Brussel bezocht om overleg te voeren met de landvoogdes Margaretha van Parma. Als hoogheemraad van Delfland zorgde hij voor de eerste boerderijverplaatsing in zijn werkgebied. Als Statenlid van Holland was hij in 1574 een van de initiatiefnemers om het land onder water te zette. Dit leidde tot het ontzet van Leiden en daarmee tot de bevrijding van de Spanjaarden in Holland. Het platteland heeft hier wel onder geleden. Otto van Egmond stimuleerde de terugkeer van watermolens om het land weer droog te malen. Tenminste drie zonen en een schoonzoon, Willem Blois van Treslong, hebben actief gevochten in de strijd tegen de Spanjaarden. Vanaf 1572 heeft Otto van Egmond nauw samengewerkt met Willem van Oranje. Zo heeft hij zich ingezet voor de benoeming van de Prins als nieuwe soevereine vorst. Ook was hij in 1584 nauw betrokken bij de organisatie van de begrafenis van Willem van Oranje in Delft.

Kasteel Keenenburg in Schipluiden. Tekening van Roelant Roghman, ca. 1646.
In de Dorpskerk van Schipluiden zijn meerdere herinneringen te zien aan de bewoners van de Keenenburg, zoals de grafzerk van Otto van Egmond en zijn vrouw, het koorhek, de familiewapens in het koor, een familiebank en een indrukwekkend gedenkteken van een van de laatste heren van de Keenenburg. De kerk is zaterdagmiddag tot het Monumentenweekend op 10 en 11 september van 13.00-16.00 uur geopend.
Jacques Moerman