In onze nieuwsbrief staan de volgende onderwerpen:
Op dinsdag 13 december 2016 houdt Frits van Ooststroom, boerderijdeskundige, op uitnodiging van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden een lezing over ‘de boerderijen aan de Gaag’.
De bijeenkomst vindt plaats in Het Notenschip, Schoolplein 4 te Schipluiden, aanvang 20.00 uur.
De Gaag tussen Schipluiden en Maasland vormde de grens tussen de klei van het Westlanddek en het centrale veengebied van Midden-Delfland. Terwijl in het veengebied de boerderijen verspreid in het landschap liggen (meestal op kreekruggen), staan de boerderijen ten noorden van de Gaag veelal langs de weg (Gaagweg, Oostgaag en Westgaag). Het aantal boerderijen is aanzienlijk. Er zijn boerderijen uit de zestiende eeuw tot een meer recente periode. In de lezing zullen veel van deze boerderijen de revue passeren en soms gaan we binnen kijken of werpen we een blik op het erf. Het wordt een afwisselend geheel met veel mooie afbeeldingen.
Frits van Ooststroom, lid van onze vereniging, heeft veel onderzoek gedaan naar de historische boerderijen in Midden-Delfland.
In Museum Het Tramstation, Otto van Zevenderstraat 2 te Schipluiden, is tot half april 2017 de tentoonstelling ‘Wonen in een monument’ te zien. Elf monumenten worden belicht, namelijk de olieslagerij Mercurius en een tuinderswoning in Den Hoorn, de Hofwoning en het schoolhuis in ’t Woudt, de buitenplaats Hodenpijl, boerderij Moerman, het Oude Raadhuis en bakkerij Hoek in Schipluiden, boerderij Keizershof en het rechthuis in Zouteveen, en de Dijkpoldermolen in Maasland. Naast fraai fotomateriaal – ook van het interieur – zijn er aantrekkelijke attributen te zien, waaronder bouwelementen, sculpturen en boerengereedschap.
Openingstijden van het museum zijn in de wintermaanden: Elke zaterdag en eerste zondag van de maand van 14.00-16.00 uur of op afspraak.
Na onze oproep hebben twee personen, Dineke Boekestijn en Karin Hoek, zich aangemeld als gastvrouw (suppoost) voor de tentoonstellingen. Inmiddels draaien zij mee. Simon de Wit, ook woonachtig in Schipluiden, gaat ons assisteren bij het beheer van het leden- en vriendenbestand. Wij zijn blij met deze extra hulpkrachten.
In verband met de komende feestdagen wijzen wij u op ons boekenbestand, waaronder onze jaarboeken, het boek van ‘t Woudt en andere publicaties. Het zijn mooie presentjes. De boeken zijn te koop tijdens de openingstijden van het museum.
Op ons verzoek heeft Lambert van der Aalsvoort, Taiwan-deskundige, zeer recentelijk in Taiwan (Formosa) met vertegenwoordigers van de Presbyteriaanse kerk en de Nederlandse consul gesproken over ons plan om zowel in de Dorpskerk van Schipluiden als in een kerk in Madou, de standplaats van Antonius Hambrouck in Taiwan, een herinneringsobject voor deze predikant te plaatsen. Hambrouck, een held, heeft in de zeventiende eeuw zowel in Schipluiden als in Formosa 15 jaar gearbeid. Het idee is in Taiwan positief ontvangen. Hopelijk leidt deze reactie ook tot financiële steun. Onze crowdfundingsactie heeft tot nu toe ca. € 2.000,- opgeleverd.
Het Geestelijk Kantoor van Delft was een instelling die namens de Staten van Holland de kerkelijke goederen beheerde, die vanaf 1572 tijdens de Opstand in beslag waren genomen. Uit de inkomsten hiervan werden onder meer de predikanten betaald. Een van de donateurs wees ons erop dat ook het traktement van Antonius Hambrouck, die van 1632-1647 in Schipluiden werkte, in dit archief is te vinden. In de publicatie over Hambrouck in ons laatste jaarboek is zijn traktement geschat op zo’n 500 gulden per jaar. Het blijkt 550 gulden te zijn plus nog een bedrag van 50 pond voor extra inspanningen. Zijn collega Johannes Fenacolius, predikant in Maassluis, een grotere plaats, kreeg 700 gulden per jaar en nog een extra bijdrage van 100 gulden.
De Historische Vereniging Oud-Schipluiden onderzoekt met de gemeente Midden-Delfland of het mogelijk is om het toegangshek van kasteel Keenenburg, dat sinds 1918 in Wassenaar staat, weer terug naar Schipluiden te krijgen. Het college van de gemeente Wassenaar steunt dit streven. Er wordt nu contact gezocht met de eigenaar, een vastgoedbedrijf. Het hek, bestaande uit twee zware pilasters, is in 1778 door een Delftse steen- en beeldhouder gemaakt en daarna naar Schipluiden verscheept. Toen het kasteel eind achttiende eeuw werd gesloopt, is het hek nog ruim een eeuw in het dorp blijven staan. De terugkeer van het hek in Schipluiden past in het streven van de gemeente om de kern van het dorp aantrekkelijker te maken. In dit kader passen ook de uitbreiding van Museum Het Tramstation en de visualisatie van de Keenenburg. Een stichting, waarin de Historische Vereniging Oud-Schipluiden participeert, gaat de uitvoering van het kasteelplan begeleiden. We houden u op de hoogte van de plannen.
8 oktober 2016. Tijdens de Historische Informatiemarkt Westland werd de Westlandkaart gepresenteerd en officieel gelanceerd. Zie ook het bericht en filmpje bij de WOS.
De Westlandkaart is een unieke digitale, historische atlas van de streek ‘Het Westland’ (een historische benaming van het hoogheemraadschap Delfland). Samen met het gehele erfgoedveld in de streek (gemeente Westland, gemeente Midden-Delfland, Loosduinen, Hoek van Holland, landerijen ten westen van Vlaardingen), is tot invulling van de kaart gekomen. De wens en verwachting is dat met deze kaart ook het jonge publiek betrokken en geïnteresseerd kan raken in de historie van de streek.
Kijk op: www.westlandkaart.nl.
Om te beginnen klik op de hamburger (drie streepjes) en kies Alle markers. Klik vervolgens op een marker om een beschrijving van de locatie te zien. Kies vervolgens een ander jaartal om terug (of vooruit) in de tijd te gaan. Veel plezier!
Op donderdag 27 oktober 2016 houdt Gerrit Verhoeven op uitnodiging van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden een lezing over Delft en zijn ommeland – tot elkaar veroordeeld? De bijeenkomst vindt plaats in de Hoornbloem, Kon. Julianaplein te Den Hoorn, aanvang 20.00 uur.
Eind 2015 publiceerde Gerrit Verhoeven De derde stad van Holland. Geschiedenis van Delft tot 1795. Het schrijven van een geschiedenis van een stad is niet mogelijk zonder daar de geschiedenis van het platteland bij te betrekken. Simpelweg omdat een stad niet kan bestaan zonder ommeland. De stad heeft mensen en producten uit de omgeving nodig. Omgekeerd maakt het platteland gebruik van de markt, de winkels en tal van andere voorzieningen die typisch zijn voor de stad.
Eeuwenlang was Delft het schijnbaar vanzelfsprekende centrum van Delfland: demografisch, economisch, politiek, juridisch, kerkelijk enzovoorts. In deze lezing laat de auteur zien hoe Delft en het omliggende platteland van elkaar afhankelijk waren, om niet te zeggen: tot elkaar veroordeeld, soms letterlijk. De positie van Delft werd namelijk niet altijd en niet door iedereen klakkeloos aanvaard. Tal van smeuïge verhalen maken duidelijk dat het er soms hard aan toeging tussen burgers en buitenlui.
Gerrit Verhoeven studeerde geschiedenis aan de Vrije Universiteit te Amsterdam, waar hij in 1992 promoveerde. Hij was van 1994 tot 2006 gemeentearchivaris van Delft. In die periode werden ook de archieven van Pijnacker, Nootdorp, Schipluiden, Maasland en Rijswijk in Delft ondergebracht. Sinds 2006 is hij free-lance historicus, archivaris en antiquair.
Museumnieuws
In Museum Het Tramstation, Otto van Zevenderstraat 2 te Schipluiden is tot half april 2017 de tentoonstelling ‘Wonen in een monument’ te zien. Elf monumenten en monumentale panden worden belicht, namelijk de olieslagerij Mercurius en een tuinderswoning in Den Hoorn, de Hofwoning en het schoolhuis in ’t Woudt, de buitenplaats Hodenpijl, boerderij Moerman, het Oude Raadhuis en bakkerij Hoek in Schipluiden, boerderij Keizershof en het rechthuis van Zouteveen, en de Dijkpoldermolen in Maasland. Naast fraai fotomateriaal – ook van het interieur – zijn er attributen te zien, waaronder bouwelementen, sculpturen, een kakstoel en boerengereedschap.
Openingstijden van het museum: Woensdag (tot eind november), elke zaterdag en eerste zondag van de maand van 14.00-16.00 uur of op afspraak.
Volgend jaar wordt er in een tentoonstelling aandacht besteed aan de huisartsen van Schipluiden, waaronder de dokters Reijnders en Woltering uit Schipluiden en Van de Poel uit Den Hoorn. Naast oude hulpmiddelen van deze artsen is er ook ruimte voor bijzondere verhalen. Personen die bijdragen hebben, worden vriendelijk gevraagd dit bij het secretariaat kenbaar te maken. Later zoekt de tentoonstellingscommissie contact.
Lezing over boerderijen
Op 13 december 2016 houdt ons medelid Frits van Ooststroom, boerderijexpert, in het Notenschip te Schipluiden een lezing over de boerderijenrijkdom langs de Gaag in Midden-Delfland.
Historische groeikaart van het Westland: de Westlandkaart
Deze kaart, waarin ook Midden-Delfland participeert, is afgelopen weekend officieel in gebruik genomen De interactieve website bevat twintig historische kaarten vanaf 1250 vóór Christus tot 2015 en honderden interessante locaties met foto’s en beschrijvingen. Kijk op www.westlandkaart.nl.
Duitse Orde
In het nieuwe jaarboek van de Historische Vereniging Maasland, gepresenteerd op 12 oktober, staat de Duitse Orde vanwege het 775-jarig jubileum centraal. De voorzitter van de Historische Vereniging Oud-Schipluiden heeft een viertal artikelen voor dit jaarboek geschreven. In het artikel over de bloeitijd van de Duitse Orde in Maasland wordt ingegaan op de relatie tussen het kasteel Keenenburg in Schipluiden en de Commandeurshof in Maasland. De familie Van Egmond van Keenenburg leverde meerdere commandeurs en zelfs landcommandeurs aan de Duitse Orde.
Nieuws over de Dorpskerk van Schipluiden
Een kleine kern van de leden van Oud-Schipluiden doet regelmatig onderzoek in archieven en in historische literatuur. De resultaten hiervan zijn jaarlijks zichtbaar in het Historisch Jaarboek Schipluiden. Voor het komende jaarboek is weer veel historisch nieuws gevonden. Er zijn ook altijd losse vondsten, die niet direct in een artikel komen. Hieronder noemen we twee voorbeelden:
In het Burgemeestersdagboek C, folio 108v., d.d. 8 juli 1619, aanwezig in het Gemeentearchief van Leiden, staat te lezen, dat: ‘Die [de kerkenraad] van Schiplui’ verzochten de burgemeesters en bestuurders van Leiden een gebrandschilderd glas aan de kerk van Schipluiden te schenken. De Dorpskerk van Schipluiden was in 1616 afgebrand, maar snel weer opgebouwd. Meerdere steden kregen het verzoek van het lokale kerkbestuur om een gebrandschilderd glas aan de kerk te leveren. Leiden gaf zestig gulden, bestemd voor een glas vergelijkbaar met dat van Delft.
In het boek ‘400 jaar kerken in ‘De Papenhoek. De Maria van Jessekerk en haar voorgangers’ vermeldt de auteur Ab Warffemius op pag. 24, dat de katholieke schuilkerk aan de Oude Langendijk in Delft in 1815 een voorgevel en een toren kreeg. Een van de twee luidklokken was afkomstig uit de in 1810 gesloopte toren van de Hervormde kerk van Schipluiden. De twee oude klokken verhuisden in 1882 niet mee naar de nieuwe r.k. kerk aan de Burgwal.
