Cultuurhistorische inventarisatie van de kerkenpaden in Midden-Delfland
18 juni 2016. In Museum Het Tramstation is van half december 2015 tot eind augustus 2016 een tentoonstelling gehouden over de ‘Kerkenpaden in Midden-Delfland’. Mede op verzoek van de wethouder van Cultuur van de gemeente Midden-Delfland, de heer Govert van Oord, zijn de tentoonstellingsteksten over dit onderwerp opgenomen in een aparte cultuurhistorische inventarisatie van de kerkenpaden in Midden-Delfland. Hier en daar is ook nieuwe informatie toegevoegd. Tijdens de tentoonstelling is er meer bekend geworden over het pad op de Wennekerkade in Abtswoude. Download het boekje hier.
Na de opening van de Midden-Delfland Dagen op 18 juni 2016 ontving wethouder Van Oord het boekje over de kerkenpaden in Midden-Delfland in Museum Het Tramstation uit handen van Jacques Moerman. Het boekje is samengesteld door Jacques Moerman (tekst), Henk Groenendaal (beeldmateriaal en lay-out) en kan vanaf deze locatie worden gedownload.
Inleiding
Kerkenpaden vormen de kortste verbindingen door de polder naar de kerken en scholen in het gebied. Tenminste vijf routes zijn geheel of gedeeltelijk nog te wandelen, namelijk de Voddijk, de Tanthofkade en de Zuidkade, het Doelpad, het Dijkpolderpad en een stukje van het Kralingerpolderpad tussen de Burgerdijkseweg en De Lier. Een aantal paden bevindt zich op oude polderkaden, die al vroeg (in de dertiende eeuw) een nevenfunctie kregen na het ontstaan van de kerken in Maasland, Schipluiden en ’t Woudt. De komst van scholen in het gebied – vanaf de vijftiende/zestiende eeuw – betekende een nieuwe groep van gebruikers van kerkenpaden, namelijk scholieren die in het buitengebied woonden. Vanaf de zeventiende eeuw maakten ook handwerkslieden en handelslieden, zoals marskramers, gebruik van de paden door de polder.
Tot in de twintigste eeuw functioneerden de kerkenpaden als voetpaden voor de vermelde doelgroepen. Vanaf de jaren zeventig van de vorige eeuw ontstond er nieuwe belangstelling voor deze paden vanwege hun recreatieve functie. Op en vanaf de kerkenpaden kunnen zowel cultuurhistorische waarden als natuurwaarden – ver van verkeersgeluiden – sterk worden beleefd. Ook de openheid van het polderlandschap van Midden-Delfland kan vanaf de paden goed worden beleefd. Mede door deze publicatie hopen de samenstellers een bijdrage te leveren aan de versterking van de betekenis van het cultuurhistorisch landschap van Midden-Delfland in het algemeen en van de kerkenpaden in het bijzonder. Onderhoud blijft nodig om deze belangrijke identiteitsdragers van het gebied in stand te houden. Door de brochure wordt inzicht gegeven in het ontstaan, het gebruik en de kenmerken van de kerkenpaden in Midden-Delfland. Achtereenvolgens worden besproken: de Voddijk in de huidige Klaas Engelbrechtspolder, de kerkenpaden in de Woudse Polder, de Tanthofkade en Zuidkade met enige aansluitende paden, zoals de Wennekerkade, het Doelpad en het Dijkpolderpad in Maasland met enkele aansluitingen en het Kralingerpolderpad naar De Lier. Ook zijn twee beschrijvingen opgenomen van het gebruik van het Doelpad en een interview met de samenstellers van deze brochure. De inhoud van de brochure of delen ervan, mag worden overgenomen, mits de herkomst ervan nadrukkelijk wordt vermeld.